Standardy kontroli jakości​

W zakresie ładu korporacyjnego i przywództwa standardy wymieniają par. 28 KSKJ1 dotyczący obowiązku ustalenia przez FA celów jakości związanych z tym obszarem. Odpowiedź na pytanie zostanie rozpatrzona w odniesieniu do każdego z punktów tego paragrafu, gdyż każdy z nich ma odrębne uwarunkowania:

1. 28a KSKJ 1 odnosi się do kultury firmy audytorskiej. Nie istnieje jedna definicja kultury organizacji. Potocznie można przyjąć, że są to zasady współżycia grupy w określonym środowisku. Paragraf objaśniający A55 KSKJ1 wskazuje, że kultura FA jest czynnikiem wpływającym na zachowanie personelu, zaś par. A56 KSKJ1 odnosi się do decyzji FA w zakresie spraw finansowych i operacyjnych, które bezpośrednio lub pośrednio mogą wpływać na zaangażowanie firmy w jakość, na przykład FA może mieć zachęty, które są skoncentrowane na priorytetach finansowych i operacyjnych, które mogą zniechęcać do zachowań świadczących o zaangażowaniu w jakość. Z powyższych paragrafów wynika, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej trudno mówić o kulturze FA, zatem po stosownym rozważeniu, FA może uznać powyższy cel jakości (par. 28a KSKJ 1) jako nieadekwatny do jej skali i stopnia złożoności.

Należy jednak rozważyć, czy jako właściciel z punktu widzenia podejmowanych decyzji i działań strategicznych (w tym decyzji dotyczących spraw finansowych i operacyjnych) nie wykazuje on zachowań, które mogłyby świadczyć o braku wystarczającego zaangażowania w jakość. Przykładowo, ogólne cele finansowe firmy są nadmiernie uzależnione od zakresu usług innych niż atestacyjne świadczone przez FA. W kontekście ładu korporacyjnego i przywództwa może z tego wyniknąć ryzyko jakości, że czas FA alokowany jest bardziej na usługi inne niż atestacyjne, co może negatywnie wpłynąć na jakość realizowanych zleceń atestacyjnych.  FA tego typu ryzyka jakości powinna rozważyć i przypisać do stosownego celu jakości lub określić dodatkowy cel jakości zgodnie z par. 24 KSKJ1.

2. 28b i par. 28c KSKJ1 odnosi się do kierownictwa, które jest odpowiedzialne za jakość i jest z niej rozliczane, jak również wykazuje zaangażowanie w jakość poprzez swoje działania i zachowania. Stosowne paragrafy objaśniające A57 oraz A58 odnoszą się do przywództwa. Nie istnieje jedna definicja przywództwa. Potocznie przywództwem będzie ustalanie kierunku, wypracowywanie wizji przyszłości organizacji, jak również nadawanie kierunku działań ludzi. W tym kontekście FA ustala i dokonuje oceny wyników personelu, w tym osób odpowiedzialnych za prawidłowe działanie SWKJ FA. Ponadto, FA ustala odpowiedni „ton z góry”. Powyższe odnosić się będzie do organizacji posiadającej personel oraz zważywszy, że kierownikiem FA jest jednocześnie jej właściciel, FA po stosownym rozważeniu, może uznać powyższy cel jakości (par. 28a KSKJ 1) jako nieadekwatny do jej skali i stopnia złożoności.
3. 28d KSKJ1 odnosi się do określenia odpowiedniej struktury organizacyjnej oraz przydziału ról i obowiązków celem umożliwienia prawidłowego działania SWKJ FA. Paragrafy objaśniające A32, A33, A35 oraz A59 wskazują w tym miejscu na obowiązek posiadania struktury organizacyjnej oraz przydziału ról i obowiązków zgodnie z par. 20 KSKJ1. W tym miejscu, należy podkreślić że nawet jednoosobowa FA przydziela ostateczną i operacyjną odpowiedzialność za SWKJ, odpowiedzialność operacyjną za konkretne aspekty SWKJ, w tym zgodność z wymogami niezależności oraz proces monitorowania i korygowania. Wobec powyższego, w jednoosobowej działalności pojawi się ryzyko jakości w zakresie niewłaściwego określenia przydziału ról i obowiązków ze względu na zbyt małą strukturę. Pojawi się ryzyko samokontroli. W ramach reakcji na ryzyko jakości, FA powinna określić w jakim zakresie zaangażowanie osób z zewnątrz będzie w tym przypadku konieczne np. w zakresie wykonywania działań monitorujących.
4. 28e KSKJ1 odnosi się do planowania, pozyskiwania, alokowania zasobów, w tym zasobów finansowych konsekwentnie do zaangażowania firmy w jakość. Paragrafy objaśniające A60-A61 KSKJ1 odnoszą się do zdolności wpływania przez osoby odpowiedzialne za SWKJ FA na rodzaj, zakres zasobów, oraz na sposób, w jaki zasoby te są alokowane lub przydzielane, w tym na czas ich wykorzystania. Powyższe oznacza, że nawet w jednoosobowej FA mogą pojawić się ryzyka jakości mogące niekorzystnie wpłynąć na osiągnięcie powyższego celu jakości. Do przykładowych ryzyk jakości należeć może:

– ryzyko niewystarczających zasobów finansowych na realizację podjętych zleceń, w tym ryzyko niewypłacalności kontrahentów;

– ryzyko niewystarczających zasobów ludzkich do realizacji podjętych zleceń (wynikających z przyjęcia zbyt dużej ilości zleceń; nierównomiernego rozłożenia w czasie zleceń; czasowej niezdolności do pracy)

– ryzyko niewystarczających zasobów intelektualnych i technologicznych (wynikających z utraty, kradzieży, zniszczenia sprzętu; nieaktualizowanych programów).

W wyniku podjętych rozważań dotyczących powyższych ryzyk FA może zdecydować o zaprojektowaniu odpowiednich reakcji na zidentyfikowane i oszacowane ryzyka jakości.

Podsumowując, po ustaleniu celów jakości przez FA zgodnie z art. 28 KSKJ1, po określeniu, które z nich są niezbędne do osiągnięcia celu FA (opisanego w par. 14 KSKJ1), następnie po identyfikacji i oszacowaniu ryzyk jakości związanymi z tymi celami jakości, jednoosobowa FA może być zobligowana do zaprojektowania odpowiednich reakcji na zidentyfikowane i oszacowane ryzyka jakości w zakresie ładu korporacyjnego i przywództwa.