Komunikat po XLII posiedzeniu Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego
15 listopada 2022 r. odbyło się posiedzenie Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA)[1]. W posiedzeniu uczestniczyli:
- Marcin Obroniecki – Prezes Agencji,
- Justyna Adamczyk – Zastępca Prezesa Agencji,
- Katarzyna Przewalska – Członek Rady Agencji,
- Anna Napiórkowska – Członek Rady Agencji,
- Magdalena Wysocka – Członek Rady Agencji,
- Tomasz Janik – Członek Rady Agencji,
- Joanna Wielgórska-Leszczyńska – Członek Rady Agencji,
- Jacek Fotek – Członek Rady Agencji,
- Marcin Mikołajczyk – Członek Rady Agencji,
- Piotr Kamiński – Członek Rady Agencji
W związku ze sprawowanym nadzorem nad samorządem zawodowym biegłych rewidentów (Polską Izbą Biegłych Rewidentów), Rada Agencji podjęła uchwały:
- nr 34/I/2022 w sprawie oceny, czy niepodlegające zatwierdzeniu uchwały organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów naruszają przepisy prawa dotyczącą uchwał:
- nr 2233/41a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 11 sierpnia 2022 r. w sprawie przekazania do Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego listy biegłych rewidentów, którzy w roku 2021 nie dopełnili obowiązku obligatoryjnego doskonalenia zawodowego biegłych rewidentów,
- nr 6/2022 Krajowej Komisji Rewizyjnej z dnia 17 sierpnia 2022 r. w sprawie wyrażenia opinii na temat wykonania Planu finansowego Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w roku 2021,
- nr 7/2022 Krajowej Komisji Rewizyjnej z dnia 17 sierpnia 2022 r. w sprawie stwierdzenia przekroczenia poszczególnych tytułów wydatków/kosztów rocznego Planu finansowego PIBR w roku 2021,
- nr 2335/42/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 30 sierpnia 2022 r.
w przedmiocie zmiany uchwały w sprawie wyboru dostawcy systemu informatycznego do obsługi procesów finansowo-księgowych oraz kadrowo-płacowych dla Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, - nr 2337/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 2 września 2022 r.
w sprawie zastrzeżeń Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego przedstawionych do uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów w sprawie krajowych standardów kontroli jakości oraz krajowego standardu badania 220 (Z), - nr 2338/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 3 września 2022 r.
w sprawie zatwierdzenia szczegółowych kryteriów wyboru kancelarii prawnej do obsługi prawnej Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, - nr 2339/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 5 września 2022 r.
w sprawie odstąpienia od procedury przetargowej oraz wyrażenia zgody na zlecenie świadczenia usług, - nr 2340/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 8 września 2022 r.
w sprawie ustanowienia pełnomocnika Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, - nr 2347/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 20 września 2022 r.
w sprawie zatwierdzenia szczegółowych kryteriów wyboru dostawcy usług hotelowych na organizację Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów w dniach 12-14 czerwca 2022 r., - nr 2370/42a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 20 września 2022 r.
w sprawie wyrażenia zgody na opłacenie niższej składki członkowskiej, - od nr 2379/43a/2022 do nr 2382/43a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
z dnia 4 października 2022 r. w sprawie zatwierdzenia protokołu posiedzenia Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.
- nr 36/I/2022 w sprawie oceny, czy niepodlegające zatwierdzeniu uchwały organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów naruszają przepisy prawa dotyczącą uchwały nr 1/2022 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów z dnia 5 września 2022 r. w sprawie Regulaminu obrad Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów.
Po dokonaniu analizy ww. uchwał, na podstawie art. 103 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1302), nie znaleziono przesłanek do ich zaskarżenia do sądu administracyjnego.
Rada Agencji podjęła uchwałę:
- nr 35/I/2022 w sprawie sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej w uchwale w sprawie oceny, czy niepodlegająca zatwierdzeniu uchwała Krajowej Rady Biegłych Rewidentów narusza przepisy prawa[2]
Rada Agencji, działając na podstawie art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym podjęła uchwałę:
- nr 37/I/2022 w sprawie zatwierdzenia uchwały Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Biegłych Rewidentów nr 2/2022 z dnia 6 września 2022 r. w sprawie statutu Polskiej Izby Biegłych Rewidentów. (link do uchwały)
Mając na uwadze fakt, że krajowe standardy kontroli jakości stanowią podstawowe narzędzie, którym posługują się firmy audytorskie (dalej także FA) i biegli rewidenci oraz uwzględniając, że Krajowa Rada Biegłych Rewidentów ustaliła dzień 1 stycznia 2023 r. jako termin ich wejścia w życie, a także w oczekiwaniu na prawomocne rozstrzygnięcie sądu administracyjnego – w przedmiocie skargi Krajowej Rady Biegłych Rewidentów na zastrzeżenia Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, co powoduje trudny do przewidzenia moment wejścia w życie wspomnianych standardów – chcąc uniknąć pojawienia się ryzyka konieczności nagłego podejmowania przez firmy audytorskie działań związanych z ich wdrożeniem, Rada Agencji podjęła uchwałę:
- nr 38/I/2022 w sprawie krajowych standardów kontroli jakości oraz Krajowego Standardu 220 (Zmienionego). (link do uchwały)
Uchwała Rady Agencji ma na celu zapobieżenie niepewności regulacyjnej i zapewnienie stabilnej ramy prawnej do prawidłowego funkcjonowania, równych szans i rozwoju rynku firm audytorskich i biegłych rewidentów. Agencja, dostrzegając konieczność wspierania firm audytorskich w procesie wdrożenia standardów, ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorców, planuje kontynuowanie działań informacyjnych i edukacyjnych, oraz monitorowanie właściwego wykonywania zadań ustawowych przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów, polegających między innymi na przygotowaniu członków samorządu zawodowego do wdrożenia nowych standardów.
Dostosowanie i wdrożenie do 1 stycznia 2023 r. systemów wewnętrznej kontroli jakości firm audytorskich stosownie do postanowień KSKJ 1[3] oznacza, że w okresie jednego roku od dnia ich wdrożenia (okres przejściowy) firma audytorska dokona oceny systemu wewnętrznej kontroli jakości zgodnie z paragrafami 53 – 54 KSKJ 1. Zaplanowany został harmonogram wspierających firmy audytorskie kontroli tematycznych dotyczących oceny systemu wewnętrznej kontroli w okresie przejściowym, co umożliwi opracowanie wskazówek do ulepszenia i autokontroli wewnętrznych systemów kontroli jakości dla różnej skali działalności FA.
W celu wyjaśnienia skutków wprowadzenia rotacji kontrolera jakości zwraca się uwagę na fakt, że obowiązkowa zmiana kontrolera jakości wykonania zlecenia będzie następować po maksymalnie czterech latach pełnienia takiej funkcji na zleceniu, a ewentualna powtórna nominacja dla tej samej osoby mogłaby następować po co najmniej dwóch latach przerwy. Termin ww. rotacji będzie liczony od dnia dostosowania i wdrożenia KSKJ 1, tj. 1 stycznia 2023 r. Oznacza to w praktyce, że większość firm audytorskich będzie miała co najmniej cztery lata na wdrożenie powyższej zmiany.
[1] W związku z obowiązującym na terenie całego kraju stanem zagrożenia epidemicznego oraz w trosce o bezpieczeństwo i zdrowie członków Rady Agencji, posiedzenie odbyło się zdalnie za pomocą środków komunikacji elektronicznej zapewniających możliwość transmisji dźwięku i obrazu pomiędzy wszystkimi osobami biorącymi udział w posiedzeniu.
[2] Uchwała korygująca związana jest z uchwałą nr 2271/38a/2022 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 30 czerwca 2022 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego Polskiej Izby Biegłych Rewidentów za rok 2021, po analizie nie znaleziono przesłanek do jej zaskarżenia do sądu administracyjnego na podstawie art. 103 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, o której to jest mowa w komunikacie po XL i XLI posiedzeniu Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego.
[3] Krajowy Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania Jakością (PL) 1 – „Zarządzanie jakością dla firm wykonujących badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług atestacyjnych lub pokrewnych” opracowanego przez Radę Międzynarodowych Standardów Badania i Usług Atestacyjnych (IAASB)
