Komunikat po spotkaniu z biegłymi rewidentami i przedstawicielami firm audytorskich dotyczący wdrożenia nowych krajowych standardów kontroli jakości
22 listopada odbyło się drugie spotkanie skierowane do biegłych rewidentów i firm audytorskich z cyklu przygotowującego do wdrożenia nowych krajowych standardów kontroli jakości, które zostały przyjęte przez Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Podczas wydarzenia omówiono wybrane elementy Krajowego Standardu Kontroli Jakości 1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania Jakością 1. Na bazie pierwszej części publikacji przygotowanej przez IFAC dot. wdrażania standardów zarządzania jakością w małej firmie przekazano również informacje jak można podejść do budowy celów, ryzyk i odpowiedzi na ryzyka w małej firmie audytorskiej.
Podczas XLII posiedzenia Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, które odbyło się 15 listopada 2022 r., podjęto uchwałę wprowadzającą standardy zarządzania jakością do systemu regulacji obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej – do tego faktu, w swoim wystąpieniu wprowadzającym podczas spotkania z biegłymi rewidentami i przedstawicielami firm audytorskich, odniosła się Justyna Adamczyk, zastępca prezesa PANA.
Jak zaznaczyła, na mocy przyjętych uchwał, od 1 stycznia 2023 r. firmy audytorskie i biegli rewidenci zobowiązani są do stosowania trzech krajowych standardów dotyczących jakości, tj.: “Zarządzanie jakością dla firm wykonujących badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług atestacyjnych lub pokrewnych” [KSKJ 1], „Kontrole jakości wykonania zlecenia” [KSKJ 2] oraz „Zarządzanie jakością dla badania sprawozdania finansowego” [KSB 220 (Z)].
Warto zwrócić szczególną uwagę na fakt, że w polskiej wersji standardów kontroli jakości wskazano trzy główne punkty, które Rada Agencji uważała za niezbędne do wprowadzenia: konieczność posiadania systemu kontroli jakości przez wszystkie firmy audytorskie (co wynika z art. 50 ust. 1 ustawy o biegłych rewidentach), rotację kontrolera jakości oraz wyłączenie audytorów wewnętrznych z bezpośredniej pomocy i przeprowadzania procedur badania, gdyż jako pracownicy badanej jednostki lub osoby świadczące na jej rzecz usługi, nie spełniają oni wymogów niezależności i bezstronności.
Jak podkreśliła Justyna Adamczyk: „Wprowadzone zmiany korelują z obowiązującymi przepisami i doświadczeniami Agencji, a mają na celu ułatwienie i polepszenie pracy biegłych rewidentów”.
W kolejnej części spotkania Pani Małgorzata Jabłońska z Departamentu Kontroli PANA omówiła wybrane komponenty Międzynarodowych Standardów Zarządzania Jakością 1 kompleksowo analizując ich strukturę i poszczególne, konkretne elementy w nich występujące.
Następnie, dr Agnieszka Baklarz, dyrektor Departamentu Kontroli PANA, skupiła się na praktycznym podejściu do wdrożenia nowych standardów w małych firmach audytorskich bazując na najnowszej publikacji przygotowanej przez Międzynarodową Federację Księgowych (IFAC), dotyczącej procesu opracowania planu realizacji wdrożenia, sposobu podejścia do ustalania celów jakościowych, procesu oceny ryzyka oraz zagadnienia skalowalności systemu jakości[1]. W swojej części wystąpienia nawiązała również do pytań, które zostały zadane poprzez dedykowany do tego formularz udostępniony uczestnikom podczas poprzedniego spotkania.
„Sądząc po liczbie osób uczestniczących w tych spotkaniach oraz po przekazywanych nam telefonicznie informacjach, są one bardzo biegłym rewidentom w Polsce potrzebne. Chcemy, aby wdrażanie nowych regulacji prawnych, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorstw, przebiegło w sposób sprawny i bezproblemowy, dlatego tak ważne jest przekazywanie jasnych, transparentnych informacji dotyczących ich implementacji” – zaznaczył Marcin Obroniecki, prezes PANA.
Kolejne spotkanie zaplanowane zostało na 13 grudnia br. i odbędzie się w godzinach 10.30- 13.30. Szczegółowe informacje wraz z linkiem umożliwiającym rejestrację na wydarzenie, zostaną przekazane w osobnym komunikacje udostępnionym na stronie internetowej Agencji oraz w jej mediach społecznościowych.
Materiały, które zostały wykorzystane podczas spotkania z biegłymi rewidentami i przedstawicielami firm audytorskich, które odbyło się 22 listopada br., zostały udostępnione pod komunikatem.
Dodatkowo zamieszczamy wyjaśnienia dotyczące nowych standardów, które zostały zamieszczone w Komunikacie wydanym po XLII posiedzeniu Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego[2]:
„Uchwała Rady Agencji ma na celu zapobieżenie niepewności regulacyjnej i zapewnienie stabilnej ramy prawnej do prawidłowego funkcjonowania, równych szans i rozwoju rynku firm audytorskich i biegłych rewidentów. Agencja, dostrzegając konieczność wspierania firm audytorskich w procesie wdrożenia standardów, ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorców, planuje kontynuowanie działań informacyjnych i edukacyjnych, oraz monitorowanie właściwego wykonywania zadań ustawowych przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów, polegających między innymi na przygotowaniu członków samorządu zawodowego do wdrożenia nowych standardów.
Dostosowanie i wdrożenie do 1 stycznia 2023 r. systemów wewnętrznej kontroli jakości firm audytorskich stosownie do postanowień KSKJ 1[3] oznacza, że w okresie jednego roku od dnia ich wdrożenia (okres przejściowy) firma audytorska dokona oceny systemu wewnętrznej kontroli jakości zgodnie z paragrafami 53 – 54 KSKJ 1. Zaplanowany został harmonogram wspierających firmy audytorskie kontroli tematycznych dotyczących oceny systemu wewnętrznej kontroli w okresie przejściowym, co umożliwi opracowanie wskazówek do ulepszenia i autokontroli wewnętrznych systemów kontroli jakości dla różnej skali działalności FA.
W celu wyjaśnienia skutków wprowadzenia rotacji kontrolera jakości zwraca się uwagę na fakt, że obowiązkowa zmiana kontrolera jakości wykonania zlecenia będzie następować po maksymalnie czterech latach pełnienia takiej funkcji na zleceniu, a ewentualna powtórna nominacja dla tej samej osoby mogłaby następować po co najmniej dwóch latach przerwy. Termin ww. rotacji będzie liczony od dnia dostosowania i wdrożenia KSKJ 1, tj. 1 stycznia 2023 r. Oznacza to w praktyce, że większość firm audytorskich będzie miała co najmniej cztery lata na wdrożenie powyższej zmiany.”
Materiały do pobrania:
- Prezentacja ze spotkania 22.11.2022 r. cz. I: Międzynarodowe Standardy Zarządzania Jakością 1. Wybrane elementy.
- Prezentacja ze spotkania 22.11.2022 r. cz. II :Wybrane informacje w zakresie wdrażania Międzynarodowych / Krajowych Standardów Zarządzania Jakością w małych i średnich firmach audytorskich.
Link do nagrania:
[1] https://pana.gov.pl/komunikaty/skrot-pierwszej-czesci-publikacji-ifac-dot-wdrazania-standardow-zarzadzania-jakoscia-w-malej-firmie/.
[2] https://pana.gov.pl/komunikaty/komunikat-po-xlii-posiedzeniu-rady-polskiej-agencji-nadzoru-audytowego/#_ftn2
[3] Krajowy Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania Jakością (PL) 1 – „Zarządzanie jakością dla firm wykonujących badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług atestacyjnych lub pokrewnych” opracowanego przez Radę Międzynarodowych Standardów Badania i Usług Atestacyjnych (IAASB)
