Aktualności

Nowa jakość nadzoru publicznego nad audytem – podsumowanie rocznej działalności Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA)za rok 2020. 

PANA opublikowała sprawozdanie po pierwszym roku działalności. Od 1 stycznia 2020 r. PANA wykonuje nadzór publiczny nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce. 

Głównym celem nadzoru sprawowanego przez PANA jest zwiększanie zaufania do sprawozdań finansowych badanych przez biegłych rewidentów. Ich wysoka jakość jest kluczowa z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Zapewnianiu tej jakości służy właśnie praca biegłych rewidentów. Sprawdzają oni, czy sprawozdania te przedstawiają rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyników działalności badanych jednostek. Naszą misją jest czuwanie nad prawidłowym wykonywaniem czynności zawodowych biegłych rewidentów oraz podnoszenie jakości usług świadczonych przez firmy audytorskie – podkreśla Prezes PANA Marcin Obroniecki.

Jednym z najistotniejszych narzędzi nadzoru są kontrole w firmach audytorskich. PANA od początku kładzie szczególny nacisk na ich wysoką jakość. Wyzwaniem dla nowopowstałej instytucji była pandemia, która wymusiła zmianę sposobu działania i przejście na kontrole zdalne. Wdrożenie takiego sposobu kontroli było wyzwaniem zarówno dla nas jak i firm audytorskich. Udało się tego dokonać przy zachowaniu wysokiego poziomu jakości. Kontrole zdalne spotkały się z pozytywnym przyjęciem ze strony środowiska biegłych rewidentów – mówi Marcin Obroniecki. 93% firm audytorskich wybrało kontrolę zdalną jako bezpieczną i optymalną. 

Przepisy obowiązujące w chwili ogłoszenia pandemii nie dopuszczały kontroli zdalnej. PANA wyszła z inicjatywą wprowadzenia rozwiązań legislacyjnych umożliwiających przeprowadzanie kontroli w warunkach pandemii – w formie zdalnej. Ustawa z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 umożliwiła kontrole zdalne. Pierwszą z nich przeprowadzono w czerwcu 2020 r. PANA zrealizowała w 2020 r. plan kontroli uchwalony przez KNA na lata 2018-19. Obecnie realizowany jest plan kontroli na lata 2020/2021, zatwierdzony przez Radę PANA. PANA prowadzi postępowania wyjaśniające, administracyjne oraz dochodzenia dyscyplinarne w związku z nieprawidłowościami wykrytymi podczas kontroli. W 2020 r. prowadziła łącznie 39 dochodzeń dyscyplinarnych, w tym 15 z poprzednich lat; prowadziła także 64 postępowania administracyjne. PANA współpracuje z właściwymi organami państwowymi w kwestiach dotyczących wykrytych nieprawidłowości.

Działania edukacyjne i zwiększanie innowacyjności rynku
PANA realizuje także działania edukacyjne i informacyjne uczestnicząc w konferencjach i publikując informacje na temat istotnych zagadnień dotyczących sprawozdawczości finansowej i nadzoru audytowego. Działaniami wpisującymi się w transformację cyfrową były wdrożenie i rozwój Systemu
Rejestracji i Ewidencji Firm Audytorskich STREFA. Ułatwia on komunikację pomiędzy firmami audytorskimi a PANA. Usprawnia również monitoring rynku firm audytorskich. STREFA umożliwia firmom audytorskim realizację obowiązków sprawozdawczych i informacyjnych. Prowadzona w systemie STREFA i publikowana na stronie internetowej PANA lista firm audytorskich jest istotnym źródłem informacji dla wszystkich uczestników obrotu gospodarczego. Rozwijane są nowe funkcjonalności STREFy pozwalające m.in. na przekazywanie prognoz i obsługę listy firm audytorskich. Do 4 marca br. 86% firm audytorskich złożyło sprawozdania roczne przez system STREFA.
W 2020 r. PANA publikowała istotne dla rynku informacje i komunikaty, w tym dotyczące wpływu SARS-CoV-2 na badanie sprawozdań finansowych, stanowisko KEONA w sprawie funkcjonowania nadzoru i pojawienia się nowych ryzyk w warunkach pandemii oraz instrukcję bezpiecznego przesyłania dokumentów. Zamieściła także informację o konsekwencjach brexitu dla firm audytorskich i odbiorców ich usług. PANA inspirowała działania edukacyjne, promując nowoczesne formy komunikacji i praktyczne ich wykorzystanie przez biegłych rewidentów w warunkach pandemii, m.in. rekomendując PIBR przeprowadzenie szkolenia online dla biegłych rewidentów w zakresie bezpieczeństwa informatycznego i elektronicznych dowodów badania. Szczególną uwagę PANA zwróciła na konieczność pozyskania przez biegłych rewidentów wiedzy i umiejętności dotyczących bezpieczeństwa danych i informacji, w tym szyfrowanych połączeń, podpisywania i szyfrowania dokumentów. Poprzez te działania PANA wykonywała nowe zadania nadzoru, wynikające z ustawy o biegłych rewidentach. 

Współpraca międzynarodowa

PANA aktywnie współpracuje z organami nadzoru audytowego z innych państw, zarówno na poziomie globalnym (IFIAR), poziomie Unii Europejskiej (KEONA) oraz w relacjach bezpośrednich. W kwietniu 2020 r. PANA została przyjęta do grona członków IFIAR. PANA angażuje się aktywnie w prace podgrup KEONA. W 2020 r. jej pracownicy uczestniczyli w pracach wszystkich jej stałych podgrup: podgrupy ds. kontroli, podgrupy ds. monitorowania rynku, podgrupy ds. standardów badania sprawozdań finansowych, podgrupy ds. dochodzeń oraz w pracach grup zadaniowych ad hoc.

Działania PANA, jako organu nadzoru publicznego, koncentrują się na zapewnieniu najwyższego poziomu wiarygodności sprawozdań finansowych poprzez konsekwentne podnoszenie jakości audytu. Wysoka jakość usług audytorskich stanowi istotny czynnik gwarancyjny prawidłowego rozwoju rynku i bezpieczeństwa jego uczestników.

Pełna wersja Rocznego sprawozdania PANA za 2020 rok