Komunikat dla komitetów audytu w sprawie weryfikacji niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej
Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym w jednostkach zainteresowania publicznego działa komitet audytu, który jest komitetem do spraw audytu, o którym mowa w rozporządzeniu nr 537/2014. Członkowie komitetu audytu są powoływani przez radę nadzorczą lub inny organ nadzorczy lub kontrolny spośród członków tego organu.
Mając na uwadze motyw 24 dyrektywy 2014/56/UE[1] który wskazuje, że „Komitety ds. audytu (…) w badanej jednostce interesu publicznego mają decydującą rolę dla zapewniania wysokiej jakości badań ustawowych”, Polska Agencja Nadzoru Audytowego (Agencja) przypomina, że zadaniami komitetu audytu wymienionymi w art. 130 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym są, między innymi:
- kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz danej jednostki zainteresowania publicznego świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie;
- dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w danej jednostce zainteresowania publicznego.
Agencja zwraca w szczególności uwagę na konieczność kontrolowania niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej zarówno przed podpisaniem (pierwszej) umowy na badanie jak i przed kontynuowaniem zlecenia przez firmę audytorską.
Agencja zwraca także uwagę, że zgodnie z art. 66 ust. 6 ustawy o rachunkowości badanie sprawozdania finansowego przeprowadzone z naruszeniem:
- 69 ust. 6, 7 i 9, art. 70, art. 72 ust. 2, art. 135 ust. 2 i art. 136 ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
- 4 i art. 5 oraz art. 17 ust. 1 akapit drugi i ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014
jest nieważne z mocy prawa. Należy zauważyć, że stwierdzenie nieważności z mocy prawa badania sprawozdania finansowego ma istotne konsekwencje dla uchwały zatwierdzającej takie sprawozdanie i powoduje konieczność ponownego badania sprawozdania finansowego przez inną firmę audytorską jak również może skutkować podważeniem zaufania do sprawozdania finansowego u interesariuszy danego podmiotu.
Wskazując na powyższe Agencja przypomina, o odpowiedzialności członków komitetu audytu (oraz m. in. członków organów jednostki zainteresowania publicznego) wskazanej w art. 192 ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym a związanej m.in. z:
– brakiem polityki w zakresie świadczenia dodatkowych usług przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci;
– brakiem polityki w zakresie wyboru firmy audytorskiej;
– nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących:
a) wyboru firmy audytorskiej, w tym stosowania klauzul zabronionych,
b) zawarciem umowy o badanie na okres inny niż dozwolony obowiązującymi przepisami
c) obowiązkowych okresów karencji,
d) procedury wyboru firmy audytorskiej,
– nieprzestrzeganiem obowiązków związanych z rotacją firmy audytorskiej badającej sprawozdanie finansowe danej jednostki zainteresowania publicznego.
[1] DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/56/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych
